SINT-CATHARINA
KORTRIJK-DUTSEL
LITURGIE IN DE FEDERATIE HOLSBEEK
Zaterdag 16 november – Eucharistieviering – 3ste zondag door het jaar
Sint-Pieters-Rode - 15 uur
Heilige Mis uit dankbaarheid voor 100 jaar Ferm Sint-Pieters-Rode
Sint-Pieters-Rode - 17.30 uur
Heilige Mis voor René Demarsin en Hilda De Clerck (zielenschaal)
Maria Vandermotte en Theofiel Duerinckx (zielenschaal)
Jgt Frederik Vandermotte en Blondina Vandenbergh
Jgt Victor Duerinckx en Clementine Vuerinckx
Holsbeek - 19 uur
Heilige Mis voor Lode Le Moine(11/12)
Heilige Mis voor Rita Marrant (1/10)
Zondag 17 november – Eucharistieviering – 33ste zondag door het jaar
Kortrijk-Dutsel - 9 uur
Heilige Mis voor Yvonne Pauwels en Patrick De Wijngaert
Nieuwrode – 10.30 uur
Heilige Mis voor Theo Verbeek (zielenschaal)
Marie-Louise Terweduwe (zielenschaal)
Jaargetijde Jozef Verbinnen, Josephine Peeters en Maurice Boeckx
Maandag 18 november - Eucharistieviering – Sint-Pieters-Rode – 19 uur
Gedachtenis van de Kerkwijding van de basilieken van de apostelen Petrus en Paulus
Heilige Mis voor Mathilde Swiggers en Louis Peeters
Na de Mis is er Eucharistische Aanbidding tot 20 uur.
Dinsdag 19 november - Eucharistieviering – Holsbeek - 9 uur
Heilige Mis voor Hubert Blancke en Marie-Jeanne Feihle, overleden ouders en schoonouders
Na de Mis is er Eucharistische Aanbidding tot 10 uur.
Woensdag 20 november – Eucharistieviering – Kortrijk-Dutsel – 19 uur
Heilige Mis voor overledenen
Donderdag 21 november - Eucharistieviering – Nieuwrode – 19 uur
Gedachtenis van de opdracht van de heilige Maagd maria
Heilige Mis voor overledenen
Vrijdag 22 november – Eucharistieviering – Holsbeek – 9 uur
Gedachtenis van de heilige Cecilia, maagd en martelares
Heilige Mis voor overledenen
Zaterdag 23 november – Eucharistieviering – Hoogfeest Christus Koning
Sint-Pieters-Rode - 17.30 uur
Heilige Mis voor Louis Vervoort en overleden familieleden
Uit dankbaarheid (V.R.)
Holsbeek - 19 uur
Heilige Mis voor Annie Vanderveken (3/10)
Heilige Mis voor Paul Hendrickx (6/10)
Heilige Mis voor Maria Nys (8/10)
Heilige Mis voor Paula Timmermans
Heilige Mis voor Jules Vuerinckx
Zondag 24 november – Eucharistieviering – Hoogfeest Christus Koning
Kortrijk-Dutsel - 9 uur
Viering van de Heilige Catharina, patrones van kerk en parochie
Heilige Mis voor E.H. Louis Crauwels en zijn zus Maria
Nieuwrode – 10.30 uur
Heilige Mis voor Jozef Gijbels en Maria Valkenborghs
Staf en Livinus Gijbels
Als dank voor een goed herstel
Jaargetijde Christiane Brans, Guido Brans, Ria Brans, Willy Tilkens, Georges Lysmont en Jozef Brans
Josephine Nicolay, Jeanine Roggen, Jozef Roggen en Germaine Lassaut
Gerda Huysmans, Jean-Pol Louwette, Wilbert Storms
Maandag 25 november - Eucharistieviering – Sint-Pieters-Rode – 19 uur
Gedachtenis van de heilige Catharina van Alexandrië, maagd en martelares
Heilige Mis voor Anne-Marie Dirckx (11/12)
Dinsdag 26 november - Eucharistieviering – Holsbeek - 9 uur
Feest van de heilige Johannes Berchmans
Heilige Mis voor de levenden en overledenen van de familie Bauwens
Woensdag 27 november – Eucharistieviering – Kortrijk-Dutsel – 19 uur
Gedachtenis van de heilige Acharius, bisschop
Heilige Mis voor Fred en Marieke
Donderdag 28 november - Eucharistieviering – Nieuwrode – 19 uur
Jaargetijde voor Louis Symens
Vrijdag 29 november – Eucharistieviering – Holsbeek – 9 uur
Heilige Mis voor de overledenen van de familie Desmecht-VDRoost (8/10)
Zaterdag 30 november – Eucharistieviering – Eerste zondag van de advent
Sint-Pieters-Rode - 17.30 uur
Heilige Mis
Holsbeek - 19 uur
Gezinsviering met de eerstecommunicanten
Jaargetijde voor Maria Claes
Heilige Mis voor Lambert Claes en Marie Heiremans en Theo Claes
Heilige Mis voor Karel Vanderhoeght
Heilige Mis voor Celine Broos (3/8)
Zondag 1 december – Eucharistieviering – Eerste zondag van de advent
Kortrijk-Dutsel - 9 uur
Gezinsviering met de eerstecommunicanten
Heilige Mis
Nieuwrode – 10.30 uur
Gezinsviering met de eerstecommunicanten
Heilige Mis
Kortrijk-Dutsel - 15 uur
Heilig Doopsel van Jules Ceulemans en Leonie Van Criekingen
Maandag 2 december - Eucharistieviering – Sint-Pieters-Rode – 19 uur
Gedachtenis van de zalige Jan van Ruusbroec
Heilige Mis voor Louis Peeters en Mathilde Swiggers
Dinsdag 3 december - Eucharistieviering – Holsbeek - 9 uur
Gedachtenis van de heilige Franciscus Xaverius, priester
Heilige Mis voor Pastoor Julien De Keukelaere
Woensdag 4 december – Eucharistieviering – Kortrijk-Dutsel – 19 uur
Gedachtenis van de heilige Barbara, maagd en martelares
Heilige Mis voor de intenties van Myriam
Donderdag 5 december - Eucharistieviering – Nieuwrode – 19 uur
Jaargetijde voor Pater Albert Cleysters (namens de parochie)
Vrijdag 6 december – Eucharistieviering – Holsbeek – 9 uur
Gedachtenis van de heilige Nicolaas, bisschop
Heilige Mis voor de levenden en overledenen van de familie Dierkens
Zaterdag 7 december – Eucharistieviering – Tweede zondag van de advent
Sint-Pieters-Rode - 17.30 uur
Heilige Mis
Holsbeek - 19 uur
Heilige Mis voor Julien Bruelemans (1/6)
Heilige Mis voor Rita Marrant (2/10)
Heilige Mis voor Daniel D’Hoker (7/10)
Zondag 8 december – Eucharistieviering – Tweede zondag van de advent
Kortrijk-Dutsel - 9 uur
Heilige Mis
Nieuwrode – 10.30 uur
Heilige Mis
VORMSELVOORBEREIDING
De jongeren die zich voorbereiden op het vormsel in 2025 worden uitgenodigd voor een bezoek aan onze kerken, waar Pastoor Penne uitleg zal geven over wat er in een kerk te zien is en welke attributen er bij een eucharistieviering gebruikt worden. In Nieuwrode is dat op donderdag 14 november en in Holsbeek Sint-Maurus op maandag 18 november, telkens om 17.30 uur.
SINT-MARTINUS
Op zaterdag 16 en zondag 17 november zijn er gezinsvieringen rond Sint-Martinus, met de eerstecommunicanten, in Holsbeek Sint-Maurus, Kortrijk-Dutsel en Nieuwrode.
Sint-Martinus, of Sint-Maarten, was bisschop van de stad Tours en een belangrijke grondlegger van het katholieke christendom in Gallië. Hij was geboren in 316 in het Romeinse rijk, als zoon van een militair. Hij had al vroeg belangstelling voor het christendom en werd op 15-jarige leeftijd gedoopt. Hij staat bekend om zijn liefdadigheid en zijn wonderen, zoals het delen van zijn mantel met een bedelaar. Hij stierf in 397 en werd op 11 november begraven, meteen ook de naamdag van deze heilige.
VENITE ADOREMUS
Ook dit jaar is er in ons land tussen 14 en 24 november “Venite Adoremus”. Op veel plaatsen worden er Eucharistische Aanbiddingen georganiseerd. We sluiten daar met onze federatie graag bij aan, met enkele momenten van Eucharistische Aanbidding:
- op maandag 18 november in de kerk van Sint-Pieters-Rode na de Mis van 19.00 uur, tot 20.00 uur;
- op dinsdag 19 november in de kerk van Holsbeek na de Mis van 9.00 uur, tot 10.00 uur.
Het volledige programma van Venite Adoremus vindt u op de site: www.veniteadoremus.be/nl
Welkom.
HERABONNERING KERK & LEVEN
U hebt het al in een vorig nummer van het parochieblad kunnen lezen: om je te abonneren voor 2025 heb je voortaan twee mogelijkheden:
- een digitaal abonnement (alleen via mail): €3,99 per maand via domiciliëring;
- een digitaal + print abonnement: €7,99 per maand via domiciliëring (of €96 per jaar als u betaalt via de herabonneringsbrief).
Ondertussen hebt u via mail of brief een uitnodiging gekregen om uw abonnement voor 2025 te verlengen. Doe dit best voor 15 november, dan mist u geen enkel nummer van uw parochieblad.
OPROEP VOOR LEDEN VOOR EEN UITVAARTKOOR
Iemand een waardig afscheid geven is het laatste wat je voor die persoon nog kunt doen. En daarom is het belangrijk dat dit met de nodige zorg en respect gebeurt. Hoewel pastoor Penne een goede zangstem heeft, voelt hij toch nood aan ondersteuning. Daarom stelt hij voor een “uitvaartkoor’ op te richten, liefst met zangers uit alle parochies van onze federatie (of daarbuiten), die ook de verplaatsing naar alle kerken van onze federatie willen doen, als er een uitvaart is. Het repertoire van een begrafenis staat min of meer vast; de Gregoriaanse Requiemmis en een selectie uit Zingt Jubilaté.
Wie wilt deelnemen aan dit uitvaartkoor neemt best contact op met de pastoor (0468 323 817 – e-mail: pastoorpenne@cs.com) of met Carine Vandeput (0474 825 803 – e-mail: parochiesintmaurus@gmail.com).
COMMUNIE AAN HUIS
Zieken, bejaarden en mensen die niet in de mogelijkheid zijn om naar de kerk te komen, kunnen thuis de Heilige Communie ontvangen. U kunt hiervoor bellen naar Pastoor Penne (0468 32 38 17) of naar pastoraal werkster Godelieve Nys (0478 38 57 54).
MISINTENTIES
U kan nog steeds een misintentie aanvragen voor een overleden familielid, vriend of kennis. Zolang het aantal aanwezigen in een eucharistieviering beperkt is tot 15, nemen we in principe maar één intentie per viering aan en raden we de families aan tijdig te reserveren. Een misintentie kost 15,00 €; u kunt zich daarvoor wenden tot de contactpersonen van uw parochie
VERSCHILLENDE VORMEN VAN KERKELIJKE UITVAART
De Orde van dienst voor de uitvaartliturgie kent verschillende vormen van afscheid nemen. De meest bekende vorm is een uitvaartmis of een gebedsviering in de parochiekerk.
Toch zijn er ook nog andere vormen mogelijk om gelovig afscheid te nemen. Voor die andere vormen kan men ook de pastoor vragen zodat het binnen het parochiekader een plaats heeft.
Er zijn families die er voor kiezen (met vooraf al dan niet een viering) om gelovig afscheid te nemen op de begraafplaats. Dan komt de pastoor naar de begraafplaats en bidt daar de afscheidsgebeden.
Nogal wat families willen met een eigen viering afscheid nemen in het crematorium of op een andere plaats. Ook hierbij kan men aan de pastoor vragen om de afscheidsgebeden uit te spreken.
Wanneer families de pastoor vragen om de afscheidsgebeden op de begraafplaats of een andere plaats te komen bidden, krijgen deze mensen ook een gedachteniskruisje in de parochiekerk en worden ze ook herdacht bij de Allerheiligenviering. Doordat men beroep deed op de pastoor is het dan ook een parochiaal gebeuren geworden. De begrafenisondernemingen zijn hiervan ook op de hoogte, zij bespreken deze mogelijkheden ook met de families.
WE ZIJN ALLEEN VOOR DE WET GETROUWD…
Onlangs vroeg mij iemand: “We zijn ooit alleen voor de wet getrouwd, zouden we in alle eenvoud ons huwelijk ook kerkelijk kunnen laten inzegenen?” Natuurlijk kan dat. Er hoeft voor een huwelijk geen grote plechtigheid gehouden te worden. In alle eenvoud met het bruidspaar, twee getuigen en de pastoor kan het Sacrament van het huwelijk plaats vinden. Aan zo een eenvoudige plechtigheid zijn ook geen kosten verbonden. Wie dit wenst, neemt contact op met de pastoor.
MARIABEELDEN VOOR AAN DE GEVEL
Er zijn nog steeds enkele gietstenen Mariabeelden beschikbaar om buiten aan de gevel te hangen. In onze parochies zijn er al ruim 25 beelden verspreid. Ze kosten 18 euro. Wie er een wenst, neemt best contact op met de pastoor.
UITZENDINGEN OP RADIO MARIA VANUIT HOLSBEEK
Sinds begin september 2017 worden de Missen op dinsdag- en vrijdagmorgen om 9.00 uur in de Sint-Mauruskerk van Holsbeek uitgezonden op Radio Maria Vlaanderen. Heel wat parochianen uit onze federatie luisteren regelmatig. Met een de DAB+-radio is het goed te beluisteren en ook via www.radiomaria.be.
Wie televisie kijkt met een decorder van Telenet kan via kanaal 912 ook luisteren.
Op woensdagmorgen om 8.30 uur bidt Pastoor Penne ook het kerkelijk ochtendgebed voor op Radio Maria.
Voor veel mensen is Radio Maria (met als studio in de kerk van Egenhoven) een grote rijkdom voor hun geloofsleven. Probeer het ook eens.
DURF UW KERKELIJKE UITVAART VASTLEGGEN!
In de afgelopen tijd was er in elk van onze parochies wel eens verontwaardiging omdat mensen van wie bekend was dat ze gelovig en kerkelijk waren geen kerkelijke uitvaart kregen van hun nabestaanden. Dikwijls was het zo dat het een weduwe of weduwnaar was van wie de partner wel een kerkelijke uitvaart had gekregen en nu de laatste van het echtpaar overleed, kreeg deze van de nabestaanden geen kerkelijke uitvaart. Heel dikwijls hoor je dan: “Dat kan toch niet de wens geweest zijn van die overledene”. Heel wat gelovige mensen vragen zich af: ga ik van mijn kinderen of familieleden nog een kerkelijke uitvaart krijgen?
Als u zeker wil zijn dat er na uw overlijden gebeurt wat uw wens is, dan is het gemakkelijk op te lossen. U gaat naar het gemeentehuis en u laat gewoon vastleggen dat u een kerkelijke uitvaart wil, of u begraven of gecremeerd wilt worden en op welke begraafplaats u wilt begraven of bijgezet worden. Wanneer u het daar vastlegt, dan zal er gebeuren wat u het wilt. Leg uw wensen daarrond duidelijk vast, ook al vermoedt u dat uw familieleden het wel weten en zullen doen. Heel wat mensen zijn in de afgelopen tijd al naar het gemeentehuis gegaan en hebben dat gedaan. Er zijn geen kosten aan verbonden en het stelt mensen gerust.
Gewoon doen!
BIJ ONS GEDOOPT
Op zaterdag 13 januari 2024 werd Ellis Verheyden in onze Sint-Catharinakerk door Pastoor Penne gedoopt: Zij is de dochter van Jonas Verheyden en Lore Kennis, van de Roostweg. Peter en meter zijn Robin Van Roosbroeck en Katrien Mols.
Op zaterdag 16 maart 2024 werd Korneel Cortier in onze Sint-Catharinakerk door Pastoor Penne gedoopt. Korneel is de zoon van Bruno Cortier en Helga Kennis uit Lubbeek. Meter is Katrien Kennis.
Op Paasdinsdag 2 april 2024 werd Isabeau Coenen thuis in de Geremtestraat door pastoor Penne gedoopt. Zij is het dochtertje van Virginie Coenen. Peters zijn Willy Coenen en Noël Tesseur; meters zijn Kyra Coenen en Noa Tesseur.
Op zaterdag 8 juni 2024 werd Fleur De Winter in onze Sint-Catharinakerk door Pastoor Penne gedoopt, als dochter van Ward De Winter en Karolien Claes uit de Dutselstraat. Peter en meter zijn Klaas Borremans en Sofie Claes.
Op zaterdag 22 juni 2024 werd Ellie Maes in onze Sint-Catharinakerk door Pastoor Penne gedoopt, als dochter van Kristof Maes en Liske Versieren uit het Kerkstraatje. Peter en meter zijn Johan Versieren en Natalie Vanhove.
Op zondag 30 juni 2024 werd Jules Provyn in onze Sint-Catharinakerk door Pastoor Penne gedoopt. Jules is de zoon van Thomas Provyn en Lise-Lotte Govaerts uit Oostwinkel. Peter en meter zijn Marnix Provyn en Ria Vanden Panhuyzen.
Op zondag 4 augustus 2024 werd Fé Vollon in onze Sint-Catharinakerk door Pastoor Penne gedoopt. Fé is de dochter van Tim Vollon en Tinne Van Goidsenhoven, van de Kortrijksebaan in Holsbeek. Peter en meter zijn Janis Poron en Nele Busschaert.
Op zaterdag 14 september 2024 werd Noor Robijns in onze Sint-Catharinakerk door Pastoor Penne gedoopt. Noor is de dochter van Maarten Robijns en Joni Nackaerts uit de Doelestraat. Peter en meter zijn Jasper Robijns en Myrna Goossens.
Gods Zegen voor deze gezinnen.
KORTRIJK-DUTSEL
uit boek ‘Oost-Brabant I – Het mooie Hageland’ – aflevering 1
Een kleine 20 jaar geleden kocht ik in Hakendover, toen ik daar de Paardenprocessie ging bijwonen, een heemkundig boek over Oost-Brabant, deel 1 ‘Het mooie Hageland’, uitgegeven in 1965.
Naast een uitgebreid artikel over het Hageland algemeen, bevat het boek ook interessante bijdragen, door deskundige lokale auteurs, over elk van de Hagelandse gemeenten. Zo ook over ons eigen, mooie Kortrijk-Dutsel. ‘Onze’ bijdrage werd geschreven door E.H. Constant Noppen, priester-leraar, een zeer beknopte weergave van zijn boekje uit 1952: ‘Wel en wee van Kortrijk-Dutsel’.
Omdat het artikel velen kan interesseren zullen we het in onze parochiebladzijden in vier afleveringen publiceren. We nemen de tekst uit 1965 ongewijzigd over.
(L.T.)
Kortrijk-Dutsel
Oppervlakte: 776 ha.
Bevolking: 1350 inwoners.
Naam: Kortrijk: Curterse (1099) – Curtherecees (1176) – Curtheraco (1206) – Curtray (1207) - Curtellre (1236) – van het Keltisch kort-kurth-koert, persoonsnaam, en rijk, eigendom (volgens Verschueren); meer waarschijnlijk is de naam afgeleid van het Latijn “curtis”, landbouwuitbating.
Dutsel: Dutshole (1269) – Dutshoele (1303) – Dutshole (1316-1391), van Dut, Dudo, persoonsnaam, en sele, Frankische verblijfplaats, woning. (Verschueren)
Zelfs een lijvig boekdeel kan niet alle gegevens vermelden, die met deze gemeente verband houden. Laten we ons beperken tot enkele belangrijke en leerrijke hoofdtrekken, vooreerst uit de voorbije en huidige ontwikkeling, daarna uit de gans eigen merkwaardigheden.
Greepjes uit het politieke, en meer uit het ekonomische verloop.
Nadat Clodoweg (Clovis) rond het jaar 500 met zijn Franken onze gewesten had veroverd op de inwonende Gallo-Romeinen, hebben de Merovingische koningen, uit zijn stam gesproten, drie eeuwen geregeerd; Wellicht, we zullen dat verder zien, waren zij wel niet vreemd aan de oorsprong van de naam “Kortrijk”.
Toen ontrukten Karolingische koningen hun de kroon. Wie herinnert zich niet Karel de Grote, de reus uit dit stamhuis? Doch zijn rijk, al te wijd vertakt, bleek niet bestuurbaar: in 843 werd het verdeeld. Sinds leefden de vorstendommen van te lande zeer onafhankelijk van het oppergezag.
In die jaren strekte Hasbania, het aloude Haspengouw, zich uit van Leuven-Aarschot tot boven Landen en omvatte vier graafschappen; de graaf van Leuven bekleedde de voorrang. De eerste, wiens naam vermeld wordt op de handschriften, die tot ons gekomen zijn, heette Lambertus, rond 990. Waarschijnlijk dankt de huidige kerk van Kortrijk aan deze graaf haar opbouw, zoals verder bewezen wordt.
Bij zijn opvolgers, kort na hem hertogen van Brabant geworden, stond de heer van Cortelcke op het eerste blad.
Deze graven en hertogen benoemden een reeks landheren, ridders, die mochten optreden als eigenaars van uitgestrekte grondgebieden, mits zekere verplichtingen, om hen als leenheer te erkennen.
(Einde deel 1)
KORTRIJK-DUTSEL
Een kleine 20 jaar geleden kocht ik in Hakendover, toen ik daar de Paardenprocessie ging bijwonen, een heemkundig boek over Oost-Brabant, deel 1 - ‘Het mooie Hageland’, uitgegeven in 1965.
Het boek bevat o.a. interessante bijdragen over elk van de Hagelandse gemeenten. Zo ook over ons eigen, mooie Kortrijk-Dutsel. ‘Onze’ bijdrage werd geschreven door E.H. Constant Noppen, priester-leraar, een zeer beknopte weergave van zijn boekje uit 1952: ‘Wel en wee van Kortrijk-Dutsel’.
Vorige week kon u al het eerste deel lezen; deze week volgt deel 2.
(L.T.)
In de vroegste tijden zijn het de ridders van Bautersem, die over Kortrijk en Dutsel het bewind voeren: in 1302 sneuvelde op het Groeningherveld ridder Hendrik IV van Bautersem, heer van Cortelcke. De laatste landheer, ten tijde van de Franse revolutie (1789), een prins de Rubempré, voert de titel van heer van Everbergh, Horst, Cortrycke, Libbeecke.
Op deze ridders berust de plicht hun onderhorigen, zo nodig gewapenderhand, te verdedigen. Daarentegen moeten de bewoners hun jaarlijks bepaalde hoeveelheden graan, vlees, eieren, enz. leveren, zoveel dagen arbeiden aan de burcht, met man en gespan bijdragen telkens de heer dit van hen vergt. (Zie verder onze kerk.)
Reeds heel vroeg zal de landbouw op deze gronden bloeiend geweest zijn: de naam zelf van de gemeente schijnt dit te staven. Immers, de benaming Kortrijk, eerder Cortrijck geschreven, bestond niet vóór het jaar 1600. Te voren kende men alleen Cortelcke, dat volgens menig geleerde afgeleid is van het Latijnse woord Curtelissa, d.w.z. een koninklijke hoeve. Want zie, de Merovingische koningen, waarvan boven sprake was, richtten wijd en zijd op hun rijksgebied boerderijen op, zodat ze onder hun reizen overal voedsel voor de personen en voeder voor hun paarden bijdehand vonden; natuurlijk op vruchtbare bodem, hetgeen met de kleigrond van Kortrijk het geval is. Een zeer grote hoeve heette Curtis, in de volksmond Corte, een kleine hoeve Curtel-Issa, werd in het Frankisch Cortel-cke.
Hoe die er uitzag? Juist als een pachthof tot 1914, want de Brabantse hoeve is gebleven wat de Merovingische Corte was: de gebouwen in een ruim vierkant rondom een middenplein (de ‘mesthof’ of ‘messing’) met immer de vensters van de woonvertrekken naar het zuiden gericht omwille van meer licht en warmte; daarnaast een moestuin en een boomgaard; dit alles met een haag omheind.
De haag. Een 50 jaar geleden stapte een groepje bedevaarders naar de Roeselberg te Houwaart langs een haag. Al koutend zei een onder hen: “Er is een pachthof als er een haag rond is.” Treffend juist van opmerkzaamheid: een grote hoeve werd pachthof geheten: pachter en pachtes (voor pachteres) waren een begroeting waar een zweem van aanzien in klonk.
Vanaf de Merovingers lag weldra de ganse streek, in de richting van Landen, bezaaid met dergelijke pachthoven, alle omringd met de ons zo bekende doornhaag (alba spina, crategus oxycantha), twee meter hoog, met lange doornen en bevallige trossen en bessen. Ge vindt er die meer dan 100 jaar oud zijn. Van toen dagtekent het typische uitzicht van onze streken: tallenkante, diep in de velden, op zijn eentje, een pachthof, verdoken achter hoge, dichte hagen. Wie uit Vlaanderen of uit de Kempen, waar de gebouwen op één lijn staan, door onze gemeenten reisde, spitste daarop zijn aandacht: hoge hagen en nog hagen in dat land.
(Einde deel 2)
KORTRIJK-DUTSEL
Een kleine 20 jaar geleden kocht ik in Hakendover, toen ik daar de Paardenprocessie ging bijwonen, een heemkundig boek over Oost-Brabant, deel 1 - ‘Het mooie Hageland’, uitgegeven in 1965.
Het boek bevat o.a. interessante bijdragen over ons eigen, mooie Kortrijk-Dutsel. ‘Onze’ bijdrage werd geschreven door E.H. Constant Noppen, priester-leraar, een zeer beknopte weergave van zijn boekje uit 1952: ‘Wel en wee van Kortrijk-Dutsel’.
Deze week leest u hier deel 3.
(L.T.)
Kortrijk-Dutsel
uit boek ‘Oost-Brabant I – Het mooie Hageland’ – aflevering 3.
Eeuwen lang bood Kortrijk-Dutsel datzelfde voorkomen: een heerlijke en vruchtbare vallei van zowat 800 ha, met veel kleine boerderijen en ettelijke pachthoven. Op 15 mei 1592 hebben de Hollandse geuze-troepen de streek te vuur en te zwaard gezet en menig pachthof neer gebrand.
Tot 1914 golden de landbouw en de daarmee verband houdende ambachten als enig bedrijf in de gemeente. Gemeenschap van diepe eenvoud, arbeidszin en gulle behulpzaamheid.
Na de oorlogen werd de economie op een heel andere leest geschoeid: een kleine uitbating was niet lonend meer in een tijd van auto en frigo. De onvermijdelijke mechanisatie van de landbouw eist ofwel zeer veel hectaren weiden en tarweteelt ofwel de verbinding der middelmatige bedrijven. De doorgedreven industrialisering lokt de jongeren naar fabriek, bank en bureel. In één leeftijd veranderde meer dan eertijds in eeuwen.
Merkwaardigheden.
Eventjes twee woonsten vermelden, alhoewel aan beide veel belangrijke herinneringen verbonden zijn: Gemp-hof, oudtijds munchhoeve (monnikhoeve), eeuwen geleden te Dutsel door de priorij van Gemp (Sint-Joris-Winge) gesticht; had eigen priester en kapel, werd uitgebaat door lekenbroeders met behulp in den beginne van laten (halfvrije lieden), later van vrije arbeiders. Deze hoeve werd in 1763 netjes heropgebouwd.
Eveneens: een gebouw in de Sluykbekestraat te Gobbelsrode, treffend door zijn smaakvolle rondvensters, zijn ruime zalen en zolders, een weelderig buitenverblijf, opgericht door de Brusselse advocaat Hendrik Vandernoot. In de korte spanne dat hij, in de Patriottentijd, tot de sterren verheven werd, leefde hij op grote voet en betitelde zich heer van Gobbelsroy, omdat zijn familie daar grootgrondeigenaar was. Op de kroonlijst van de toegangsdeur prijkt het chronogram 1807.
(Einde deel 3)
KORTRIJK-DUTSEL
Een kleine 20 jaar geleden kocht ik in Hakendover, toen ik daar de Paardenprocessie ging bijwonen, een heemkundig boek over Oost-Brabant, deel 1 - ‘Het mooie Hageland’, uitgegeven in 1965.
Het boek bevat o.a. interessante bijdragen over ons eigen, mooie Kortrijk-Dutsel, geschreven door E.H. Constant Noppen, priester-leraar. Deze week leest u hier de vierde en laatste bijdrage.
(L.T.)
Kortrijk-Dutsel
uit boek ‘Oost-Brabant I – Het mooie Hageland’ – aflevering 4, slot.
Een paar woorden meer over een oudheid, enig in België: de kerk, en meer bepaald, de toren:
Boven, bij Hasbania, vermeldden we graaf Lambertus. Deze begon, rond 980, te Leuven de opbouw van een eerste Sint-Pieterskerk en te Brussel van een Sint-Gorikskerk. Ongetwijfeld heeft zijn voorbeeld, wie weet zijn aansporing, de hem onderhorige ridder van Horst aangewakkerd om ook te Rode en te Kortrijk een stevige kerk op te richten, in vervanging van de bouw in hout en gestampte leem, zoals de kerken vroeger waren. Dit gebeurde omstreeks 1000, dus is onze toren ontegensprekelijk een der oudste van het land. Ten andere, bezie het metselwerk: ruwe ijzerzandsteenhalmen, onbewerkt, gelijk ze in kanten en kuilen gevonden werden.
De oorspronkelijke toren reikte slechts tot aan de dubbele rij uitstekende en geordende stenen, boven de galmgaten, wier ronde boog (romaanse stijl) de ridder van Horst wel van de Sint-Pieterskerk te Leuven zal hebben afgekeken. Kon deze toren maar eens vertellen over het lief en leed dat hij beleefde! Hoeveel duizenden parochianen zag hij ten doop brengen, hoeveel ten grave dragen!
In 1250 werd het koor en grotendeels de beuk afgebroken en vervangen door de huidige kruisbeuk en het priesterkoor, in gotische stijl. Op order van ridder Hendrik III van Bautersem hebben toen de inwoners, vanuit Rotselaar-Heikant, de sierlijke, vierkant-gezaagde ijzerstenen aangevoerd. Dan moet onze kerk een prachtig geheel geboden hebben, tronend hoog boven het kruispunt van de wegen Gobbelsrode-Bruul en Dutsel-Sint-Pieters-Rode.
Noodgedwongen, door aangroei der bevolking, werden rond 1750 zijbeuken in baksteen toegevoegd, die het uitzicht gans misvormen. Helaas! de oude meubilering werd deels in 1592 (zie boven), laatst in 1705 verwoest. Toen kwamen altaars in barokstijl de plaats der vorige innemen. Het gestoelte van ’t Kartuizerklooster te Leuven ging bij de Franse revolutie, rond 1795, in drie delen naar Sint-Michielskerk te Leuven, naar Bertem en … naar Kortrijk.
Een juweeltje echter is het houten beeld van O. L. Vrouw boven het noordelijk altaar. Volgens graaf de Borchgrave d’Altena dateert het van 1450; duidelijk onder invloed van Rogier Van der Weyden gebeiteld, treft het door natuurlijkheid en bezieling, door harmonie van lijnen en plooien. Het neemt een plaats in onder de meest kunstvolle en kostbaarste beelden.
(C. Noppen, pr.)
SINTERKLAASTOCHT
Op zaterdag 30 november organiseren de Gezinsbond Nieuwrode - Sint-Pieters-Rode, de Rooise Bierridders en de vzw Parochiezalen Holsbeek een rondrit met de Sint in de gemeente Holsbeek. Hij is om 9.30 uur te gast in de parochiezaal van Holsbeek-Plein en passeert verder via de Klim-op School (11.00 u) in de Sint-Maurusstraat, de Bibliotheek in de Gravenstraat (12.45 u), de parochiezaal van Nieuwrode (15.00 u) en het Kloosterhof in Sint-Pieters-Rode (16.15 u). Op elke stopplaats ontvangt de Sint graag vele vriendjes en hun ouders of grootouders.
(https://nieuwrodeensintpietersrode.gezinsbond.be/)
HERFSTCONCERT
Het Koninklijk Harmonieorkest De Ware Vrienden uit Kortrijk-Dutsel viert zijn 195e verjaardag met een feestelijk concert op zaterdag 23 november om 20.00 uur en op zondag 24 november om 15.00 uur, telkens in de Gildezaal.
Tickets (10,00 €) via tickets@dewarevrienden.info.