Woord van de Pastoor

Caravaggio en de roeping van Mattheus

DIT WOORD IN YOUTUBE-VERSIE: https://www.youtube.com/watch?v=v9tn-AtBEsw&ab_channel=EWTNLageLanden-LowCountries

Ik ben een fan van de schilderwerken van Caravaggio, wie niet eigenlijk? Een van zijn schilderijen is “De roeping van Matteüs”. U moet eens naar dat schilderij kijken en daarbij in uw Bijbel het vijfde hoofdstuk van het Lucasevangelie lezen, verzen 27 tot 32.

Jezus komt daar bij het belastingkantoor, het tolhuis. Samen met Petrus komt hij daar binnen. De tollenaar Levi, Mattheus, zit daar aan tafel met enkele van zijn maten, het zijn waarschijnlijk zijn agenten want ze zijn gewapend. Een van die mannen is zelfs geld aan het tellen. Misschien zitten ze aan tafel daar wel aan elkaar te vertellen welke bedragen ze hebben opgehaald en hoe ze mensen weer hebben afgezet en uitgeknepen. Wellicht zwaaide ineens de deur open. Jezus komt dat tolhuis binnen. Het moet daar ineens stil geweest zijn. Het evangelie vertelt ons dat Jezus zijn blik richtte op een tollenaar die daar zat, een zekere Levi. Als je naar dat schilderij kijkt, zien we Jezus naar Levi wijzen en horen we, net als in een film, Jezus zeggen: “Meekomen jij”. Het staat in het evangelie iets vriendelijker maar het zal wel hetzelfde geklonken hebben. “Hij zei tot hem: ‘Volg Mij’.” Ik vind het prachtig weergegeven op dat schilderij.

In zijn dagdagelijkse bezigheden wordt Levi daar door Jezus zelf aangesproken. Die twee woorden “Volg Mij”, die stellen eigenlijk aan Levi de vraag: Zeg, man, waar ben jij nu eigenlijk mee bezig ? Zeg, man, schenkt je dit nu geluk om namens de Romeinse bezetter belastingen te incasseren, mensen te gaan uitknijpen? Zeg, man, denk je dat God je zo bedoeld heeft, een collaborateur, heulend met de Romeinen die ons bezetten? Kom toch mee met Mij en Ik zal je laten zien welke weg je echt geluk geeft…

Die tollenaar Levi, die krijgt daar van Jezus een nieuw begin, een nieuw leven. Het was helemaal een nieuw leven. Tollenaars zijn mensen die belastingen innen voor de Romeinen maar omdat ze dat deden, waren ze veracht. Tollenaars die tot het Joodse volk behoorden, waren zo veracht dat ze uit de synagoge gebannen werden. Het was hun zelfs verboden om voor de rechter tegen een andere Jood te getuigen.

In de loop der jaren heb ik een zelfde iets van heel wat mensen gehoord. Ze vertelden mij over hun leven dat ze op een bepaalde manier hadden ingevuld, hun leven dat op een bepaalde manier was verlopen. Ineens kwam er iemand of iets op hun pad dat ze ervaarden als een teken van de Hemel, een teken van God en ze gooiden hun leven om. Bij Levi is dat ook zo geweest. In dat dwingende woord van de Heer heeft hij ook ervaren dat die weg die hij tot dan ging, niet de weg was zoals God hem bedoeld had. Hij keerde zijn hele leven om. Met Jezus ontdekte Levi een weg van gelukkig leven. Zo lezen we in het evangelie: “De man stond op, liet alles achter en volgde Hem”.

De ontdekking van Jezus als de weg voor zijn leven is voor Levi de ontdekking van zijn leven. Levi geeft er zelfs feest voor, zo zegt dat evangelie ons: “Levi nu bood Jezus in zijn huis een groot feestmaal aan, waarbij onder anderen talrijke tollenaars met hen aanlagen”.
In de loop der eeuwen hebben veel mensen die ervaring van Levi gehad. Ze ontdekten Jezus in hun leven, ze lieten hun oude leven achter en ze lieten hun levensweg door Jezus bepalen. Levi ontdekte: als je met Jezus de weg door het leven gaat, heb je geen verleden meer maar heb je alleen toekomst, ja, zelfs eeuwige Toekomst. Zien wij hoe Jezus ook ons in het leven aanspreekt om Zijn weg te gaan, zien wij hoe Hij ook naar ons wijst en ons aanspreekt met “Volg Mij”.

Ik ben niet de enige die het schilderij van Caravaggio mooi vindt. Paus Franciscus vertelde eens dat hij als jonge man dikwijls in Rome naar dat schilderij ging kijken. Verwijzend naar zowel de uitgestrekte arm van Christus als het antwoord, zei Paus Franciscus: “Dit ben ik, een zondaar op wie de Heer zijn blik heeft gericht”.

Met elk van ons wil Jezus een weg gaan. Hij wil dat we gelukkige mensen zijn. En ja, soms kunnen we wel eens wegen gaan in het leven die ver zijn van wat God van ons wil. Hij biedt ons altijd opnieuw een nieuwe kans om met Hem de levensweg te gaan, om bij Hem te horen. Hij probeert ons altijd te bereiken, Hij schrijft nooit iemand af, Hij probeert ons altijd te vinden en Hij wil ons altijd een nieuw begin geven, Hij schrijft ons nooit af. In de donkere kelderkamer van het tolhuis werd Levi daar geroepen door Jezus. Wat je levensweg ook ooit is of is geweest, je kunt het altijd achter je laten en Hem volgen. Daarvoor is Hij gekomen en zo zegt Jezus het ons ook in het evangelie: “Ik ben niet gekomen om rechtvaardigen te roepen maar zondaars, opdat ze zich bekeren”.

Gods Zegen, uw priester en pastoor A. Penne.
www.priesterpenne.be