Woord van de Pastoor

Paasnagels

Vorige week kwam er een jonge huisvader bij mij aan de deur van de pastorij. Hij kwam vragen of ik een paasnagel voor hem had, hij had deze nodig voor zijn nieuwe huis wat hij aan het bouwen was. Het was iets wat hij van zijn grootmoeder had gehoord. Nu de bouw van zijn nieuwe huis bijna ten einde liep, had ze hem de raad gegeven: “Ga bij de pastoor een paasnagel vragen om onder de dorpel te plaatsen en uw huis zal beschermd zijn tegen alle kwaad.”  Ik had er toevallig nog één en kon de man helpen. Een paar keer per jaar komt die vraag naar een paasnagel. Zeker de oudere mensen zullen weten waarover het gaat. Voor jongeren zal dit wel een heel onbekend verhaal zijn.

Waarover gaat het ? De grootste en belangrijkste van alle kaarsen in de kerk is de Paaskaars. Elk jaar in de Paasnacht, tijdens de Paaswake, wordt een nieuwe Paaskaars aangestoken aan het gezegende vuur. Alvorens de Paaskaars te ontsteken dient de priester de paaskaars te wijden, zoals dat wordt genoemd. De priester tekent met de vinger een kruis op de Paaskaars, schrijft daarboven de Griekse Alfa en daaronder de letter omega (eerste en laatste letter van het Griekse alfabet) en tussen de kruisbalken de vier cijfers die het lopend jaar aangeven (dit jaar dus 2013) en ondertussen bidt hij daarbij: “Christus gisteren en heden, Begin en Einde, Alfa en Omega. Hem behoren tijd en eeuwigheid, heerlijkheid en heerschappij door alle eeuwen der eeuwen.” Daarna steekt de priester vijf nagels, dat zijn eigenlijk wierrookkorrels met een nagel erin, in de vorm van een kruis in de paaskaars. Terwijl hij die nagels erin steekt bidt de priester: “Door zijn heilige glorievolle wonden bescherme en behoede ons Christus de Heer. Amen” Pas dan ontsteekt de priester de paaskaars aan het gezegende vuur en bidt daarbij: “Het licht van Christus’ glorievolle verrijzenis moge uit ons hart en onze geest de duisternis verdrijven”.

Die nagels die in de paaskaars hebben gezeten, worden dus wel eens gevraagd om onder de dorpel van een nieuw huis te plaatsen. Sommigen zullen zeggen dat het bijgeloof is, anderen zullen het verwerpen om aan een paasnagel magische krachten toe te dichten. De sterke beschermingservaring van de ouderen moet dit oude gebruik in stand hebben gehouden. Op zich zit er een mooie gedachte achter die paasnagels: door de wonden van de Heer, door Zijn Lijden en Sterven en Verrijzen zijn de machten van het Kwaad gebonden en is de zonde en de dood overwonnen. Het diepe geloof daarin is de kern van ons christelijke geloof. Zoals het oude schietgebed het ook zegt: “Gezegend zijn de wonden van Jezus Christus want zij hebben ons verlost van de straffen van de zonde”. Uiteindelijk zullen de apostelen ook aan de wonden,  die onder andere door de nagels zijn veroorzaakt, de Verrezen Heer herkennen. In het verhaal over de ongelovige Tomas in Johannes 20 toont Jezus aan Zijn leerlingen Zijn handen en Zijn zijde met de wonden daarin en Hij wil Tomas ook overtuigen dat Hij werkelijk de Verrezen Heer is door zijn hand in Zijn zijde te leggen en de vinger in Zijn wonden te steken. Het oude gebruik om zo een paasnagel een plaats te geven rond het nieuwe huis mag een vraag aan de Heer zijn alles wat Hij door Zijn Kruis en Verrijzenis voor ons heeft gedaan, ten deel te laten vallen aan ons huis en allen die er wonen en komen.  

Gods Zegen, uw priester en pastoor A. Penne.

www.priesterpenne.be